Prof. dr hab. inż. Zbigniew Młynarek

Zbigniew MłynarekProf. dr hab. inż. Zbigniew Młynarek, profesor zwyczajny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu urodził się 1 grudnia 1939 roku w Toruniu, w rodzinie inteligenckiej, zamieszkałej od pokoleń w Wielkopolsce.

Studia wyższe na Wydziale Budownictwa Politechniki Poznańskiej ukończył w roku 1962 uzyskując dyplom magistra inżyniera budownictwa o specjalności konstrukcje budowlane. Bezpośrednio po zakończeniu studiów podjął pracę w Katedrze Mechaniki Gruntów i Fundamentowania macierzystej uczelni. Miał szczęście stawiać pierwsze kroki w karierze naukowej pod kierunkiem znakomitych specjalistów z zakresu fundamentowania profesorów: Jerzego Orzechowskiego i Jerzego Przystańskiego. Szybko, bo po dwóch latach terminowania, znalazł swą własną drogę naukową. Przejście do organizującej się Katedry Gruntoznawstwa i Budownictwa Ziemnego Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu ukierunkowało Jego zainteresowania na badania mechanicznych właściwości gruntów in situ i w laboratorium. Temu ważnemu nurtowi rozwojowemu geotechniki pozostał wierny do dziś, systematycznie doskonaląc swój warsztat naukowy, rozszerzając poszukiwania i wzbogacając wydatnie światowy dorobek w przywołanej dziedzinie.

Jego naukowa kariera jest spektakularnym przykładem wzorcowego rozwoju. Jego rozprawa doktorska była pierwszą polską pracą naukową poświęconą sondowaniom  statycznym. Jako krok we właściwym kierunku, bardzo trafne pociągnięcie uznać należy staże naukowe w Instytucie Geotechniki Politechniki Budapesztańskiej pod kierunkiem profesora Arpada Kezdiego i w Katedrze Geotechniki Politechniki w Lubljanie pod opieką profesora Ivana Sovinca. Obaj należeli do ścisłej światowej czołówki w dziedzinie geotechniki. W Politechnice Budapesztańskiej przygotowana została rozprawa habilitacyjna Profesora Młynarka poświęcona zastosowaniu sondowań statycznych do gruntów spoistych, zakończona pomyślnie w roku 1978 kolokwium habilitacyjnym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Była to pierwsza dysertacja habilitacyjna w Polsce dotycząca sondowań statycznych. Uzyskała wyróżnienie i nagrodę Rektora Akademii Rolniczej w Poznaniu.

Od tamtych lat nazwisko Profesora znaczyło coraz więcej w światowej geotechnice. U źródeł tego wspinania się po szczeblach kariery były przede wszystkim oryginalne osiągnięcia twórcze w zakresie penetracyjnych badań mechanicznych parametrów gruntów, przede wszystkim sondowań statycznych CPT, CPTU, DCPTU (sondowań z zastosowaniem dylatostożka).

Profesor gromadził doświadczenia badawcze i twórczo pracował nad teoretyczną interpretacją wyników. Jego dorobek w tym zakresie jest szczególnie spektakularny. Należy tu wymienić własną propozycję związków korelacyjnych, które umożliwiały przewidywanie parametrów wytrzymałościowych, modułów odkształcenia i współczynnika prekonsolidacji OCR na podstawie badań piezosondą (CPTU), stworzenie podstaw prognozowania na bazie badań penetracyjnych parametrów geotechnicznych gruntów bezstrukturalnych, np. odpadów poflotacyjnych. Zajmował się modyfikacją procedury Hardera-Blocha w zakresie filtracji charakterystyk penetracji, zastosowaniem do estymacji parametrów analizy wymiarowej itp. Zakres twórczych zainteresowań Profesora Młynarka jest bardzo szeroki. Nie sposób wymienić nawet części Jego twórczego dorobku. Na to trzeba  by znacznie obszerniejszego opracowania rodzaju state of the art. Podstawowe dla każdego uczonego osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych otwarły przed Profesorem Młynarkiem pole do działania w innych sferach aktywności akademickiej i inżynierskiej. Na szczególną uwagę zasługują liczne przykłady szerzenia zaawansowanej wiedzy w uprawianej przez siebie dziedzinie. Profesorowi powierza się przygotowywanie i prezentację szczególnie w świecie naukowym cenionych wykładów tematycznych na renomowanych kongresach (Bombaj, Izmir, Linköping, Madryt, Londyn, Helsinki, Harbin). Wielokrotnie pełnił też na zamówienie organizatorów międzynarodowych konferencji funkcję generalnego reportera i panelisty. Należy tu wymienić konferencje w Lubljanie, Brnie, Orlando, Pradze, Instambule, Taipei, Pekinie, Bali.

Obraz profesora nauk technicznych byłby daleko niepełny, gdyby zabrakło w nim kwalifikowanej działalności inżynierskiej i wdrożeniowej. W przypadku Profesora Młynarka jest to działalność szczególnie bogata. Najważniejsze w tym obszarze wydaje się jednak hasło – HEBO. Prowadzona przez Profesora firma zajmująca się badaniami in situ reprezentuje obecnie poziom realizacyjny niedostępny dla innych przedsiębiorstw krajowych. Decyduje o tym posiadanie najnowocześniejszych urządzeń penetracyjnych, w tym stożków elektrycznych, piezostożków, dylatostożków, stożków sejsmicznych itp. Kluczowym elementem wysokiego poziomu badań penetracyjnych realizowanych przez HEBO jest nowoczesna interpretacja wyników, wykorzystująca elementy statystyki matematycznej, analizy wymiarowej, modelowania konstytutywnego i analiz numerycznych.

Nie sposób pominąć dorobku Profesora w zakresie organizacji nauki i kwalifikowanej działalności inżynierskiej. Przez 33 lata był kierownikiem Zakładu, później Katedry Geotechniki Akademii Rolniczej (obecnie Uniwersytetu Przyrodniczego) w Poznaniu, tworząc z prowadzonej przez siebie jednostki jeden z najważniejszych geotechnicznych ośrodków naukowo-dydaktycznych w Polsce, który cieszy się dużym autorytetem na świecie. Przez trzy kadencje (1996-2007) pełnił z wyboru funkcję Sekretarza Generalnego Polskiego Komitetu Geotechniki, a w latach 2002 do 2008 jego Prezydenta i członka Prezydium Międzynarodowego Stowarzyszenia Mechaniki Gruntów i Inżynierii Geotechnicznej. Obecnie jest wiceprezydentem Polskiego Komitetu Geotechniki. Na szczególną uwagę zasługują cykliczne geotechniczne seminaria organizowane przez Profesora w Poznaniu, poświęcone problematyce badań penetracyjnych, które skupiają zawsze czołówkę światową uczonych w tej dziedzinie. Posiada uprawnienia geologiczne wydane przez Centralny Urząd Geologii i Certyfikat Polskiego Komitetu Geotechniki. Jest współtwórcą Rotary Club Inernational, Oddział w Poznaniu, w którym pełnił przez jedną kadencję godność Prezydenta. Za działalność na rzecz pomocy charytatywnej otrzymał w 2004 r. Krzyż Komandorski Orderu Św. Stanisława. Profesor Młynarek cieszy się dużym uznaniem w środowisku naukowców francuskich oraz w kręgach geotechników zajmujących się badaniami in situ w Holandii, Stanach Zjednoczonych, Włoszech, Norwegii. Łącza Go więzy przyjaźni i współpracy z tak wybitnymi geotechnikami, jak prof. Samglerat, prof. Robertson, prof. Marchetti, prof. Mayne oraz dr Lunne, dr Powell.

Niezależnie od imponującej wiedzy w zakresie geotechniki, należy podkreślić niezwykle interesującą osobowość Profesora, Jego wysoką kulturę osobistą, szeroką skalę zainteresowań. Można powiedzieć, że we wszystkim, co czyni – jest profesorem w pełni tego znaczeniu.

Prof. dr hab. inż. Maciej Gryczmański
Politechnika Śląska