Urodził się 11 lutego 1937 roku w Kazimierzu, nieopodal Sosnowca. Tu też uczęszczał do szkoły podstawowej, natomiast do szkoły średniej (LO im. Stanisława Staszica) w Sosnowcu. Absolwent Wydziału Budownictwa Ogólnego i Przemysłowego Politechniki Śląskiej w Gliwicach (1954-1960).
Bezpośrednio po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Biurze Projektów Energetycznych „Energoprojekt” Gliwice, pracując przez cztery lata jako starszy asystent projektanta i projektant, a przez rok na budowie jako starszy inspektor nadzoru w elektrowni „Blachownia w budowie” w Blachowni Śląskiej. Od września 1965 roku wiąże się z Politechnika Śląską, a ściślej z Katedrą Mechaniki Gruntów i Fundamentowania. Doktorat obronił w 1973 r. Praca doktorska pt.: „Analiza podłoża uwarstwionego metodą elementów skończonych” jako pierwsza w kraju dotyczyła wykorzystania w geomechanice znanej zaledwie od kilku lat metody elementów skończonych. Z dniem 1 września 1974 roku dr inż. Maciej Gryczmański przenosi się do Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, gdzie pracuje na stanowisku docenta kontraktowego, a następnie docenta i profesora nadzwyczajnego do 1992. W 1984 roku uzyskuje tytuł doktora habilitowanego nauk technicznych w specjalności „Geotechnika”. Z dniem 1 października 1992 roku rozpoczyna pracę na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Katedrze Geotechniki, której też zostaje kierownikiem. Funkcję tę piastuje do 31 sierpnia 2006 r. W 1997 otrzymuje tytuł profesora, a w 2002 roku zostaje profesorem zwyczajnym w Katedrze Geotechniki.
Na dotychczasowe 50 lat pracy, 45 przepracował Profesor Gryczmański na uczelniach wyższych, kierując jednostkami naukowo-dydaktycznymi przez 33 lata. Jego dorobek naukowy zawarty został w 185 publikacjach, w tym 6-ciu pracach zwartych i artykułach o charakterze monograficznym. Bardzo ważną pozycję wśród nich stanowią referaty tematyczne (state-of-the-art) i referaty generalne (łącznie 33), wygłaszane na najważniejszych konferencjach ogólnopolskich (np. Konferencja Krynicka, Awarie Budowlane, Krajowe Konferencje Mechaniki Gruntów i Fundamentowania) i konferencjach zagranicznych na zamówienia organizatorów. Twórczy dorobek Profesora dotyczy głownie modelowania konstytutywnego gruntów (w tym własny model sprężysto-plastyczny), metod elementów skończonych i brzegowych w geomechanice oraz nieliniowej analizy zagadnień interakcji budowla – grunt.
Wypromował dotychczas Profesor 10 doktorów nauk technicznych. Trzy dalsze przewody są aktualnie otwarte. Niezwykle istotną część pracy naukowej Profesora stanowią recenzje prac doktorskich, habilitacyjnych oraz wniosków o tytuł naukowy profesora lub stanowisko profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego. Dorobek w tym zakresie ma Profesor Maciej Gryczmański imponujący, zamykając go łączną liczbą 105.
Warto tutaj również wspomnieć o przewodniczeniu przez Profesora już od roku 1994 przez kolejne cztery kadencje Sekcji Geotechniki KILiW PAN oraz Jego działalność w Polskim Komitecie Geotechniki i w KBN przez dwie kadencje.
Zawsze są i były bliskie Profesorowi kontakty z przemysłem, widoczne szczególnie w ostatnich 20 latach. Na stałe współpracuje lub współpracował m.in. z: Przedsiębiorstwem PRINŻBUD-5 Sp. z o. o w Świętochłowicach, Katowickim Przedsiębiorstwem Budownictwa Przemysłowego „Budus” S.A. w Katowicach, Drogową Trasą Średnicową S.A. w Katowicach, Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział w Katowicach; Prinż – Holdingem S.A w Katowicach; Transprojektem w Krakowie, Complexem Projektem Katowice, Przedsiębiorstwem INTIF w Katowicach, Elikopolem w Bielsku-Białej.
Współpracę z przedsiębiorstwami geologicznymi rozpoczął już w styczniu 1967 roku, pracując przez pełne pięć lat (do grudnia 1972) na pół etatu jako rzeczoznawca gruntowy w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Wiertniczo-Geologicznym w Tychach. Dopełnieniem kontaktów z przemysłem była firma Doradztwo i Projektowanie Geotechniczne „GEOKONSULTING”, której był właścicielem w latach 1989-2007.
Na zlecenie podmiotów gospodarczych Profesor Gryczmański opracował około 800 ekspertyz i projektów.
Wyrazem uznania ze strony organizacji technicznych, władz Uczelni i Państwa Polskiego są odznaczenia, które Profesor otrzymał: nagroda Zarządu Głównego PZITB im. Wł. Żenczykowskiego w roku 1980, nagrody Rektora indywidualne I i II stopnia za osiągnięcia naukowe, organizacyjne i rozwój kadry w latach 1998, 1999, 2002 i 2004 oraz Złoty Krzyż Zasługi (1986), zasłużony dla Opolszczyzny i Politechniki Śląskiej (odpowiednio: 1979 i 1999), szczególnie bliski Profesorowi Medal Komisji Edukacji Narodowej (2001) i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – kl. V (2003).